پیشگفتار قسمت دوم
هوالرازق
با سلام و عرض تبریک به مناسبت فرارسیدن ماه مبارک رمضان به محضر
اقا صاحب الزمان (عج) و تمام مسلمانان و شما دوستان گرامی امیدوارم
که بتوانیم در این ماه خودسازی و کسب معرفت الهی نماییم.
آری انتخاب با خود ماست....
قلم مو و رنگ ها در دستان ماست....
کافی است بهشت را نقش کنیم و در آن لذت ببریم.
در آنچه گفته شد، تنها یک نکته حائز اهمیت و محتاج توضیح بیشتری است
وآن مقصود ما از عرفی نمودن ارزشهای دینی است. لذا در همین جا لازم
می دانم در این زمینه جهت جلوگیری از سوء برداشت، چند کلامی بیشتر
قلم بزنم، باشد در همسویی افکار دیگر صاحب نظران محیط بازتری از
تضارب آراء بوجود آید و در تولد این فکر جدید حوزه ای ورای نظرات
کارشناسان دینی را به خود اختصاص دهد.
اگر به دور برتان نیک بنگرید، خود را مستقر یا در گذر به سوی محیطی
پیشرفته تر از گذشته در صنعت و تکنولوژی می بینید که ما به آن تجدد
می گوییم وشاخص های آن در موارد زیر می توانید شماره کنید:
1- حرکت و تبدیل تمامی بافت های اجتماعی به شهرنشینی
2- حرکت عقلانیت سودمدار، در تمامی معاملات اجتماعی
3- صنعتی شدن زندگی، حتی در نیازمند های اولیه فردی
4- بورو کرلتیزاسیون نهادهای ارتباظی دولتی و شخصی
5- عرفی شدن به معنی انتقال جامعه از ارزشهای قدسی به ارزشهای عرفی.
برای این که این شاخص آخر را بهتر بشناسیم، بهتر است ابتدا تعریف
ارزشهای قدسی و ارزش های عرفی را بدانیم که ارزشسهای قدسی دارای
چهار ویژگی اند:
1- سر سپردن به این ارزشها از راه نوعی پیوند ورای خرد به نام پیمان
یا بیعت
2- صورت میگیرد که فرد تازه در دین عضو شده، باید الفاضی را به زبان آورد.
3- مهم ترین منبع آن، سنت منقول از کتابهای آسمانی و کاریزماست.
4- خود را ملزم به توجیه، نمی دانند و هر کس که این ارزش را بپذیرد،
باید همین طور به خاطر خودش قبول کند.
5- نشان شایستگی خود را، از عرصه ای ماورای عقل یعنی موجودی به نام خدا
و راهی به نام وحی می گیرند و به هیچ وجه برای توجیه خود به مبانی خرد
پسندانه و مبتنی بر فایده داشتن کاسته نمی شوند یعنی لازم نیست که حتما فایده
و یهره داشته باشند.
و در مقابل این ارزشها، ارزشهای عرفی نیز دارای چهار ویژگی اند:
1- پیروی از آنها از راه قرارداد می باشد. مثل قوانین راهنمایی و رانندگی و چیزی
به نام تبعیت نمی خواهند.
2- مبتنی بر سودمندی زمینی اند یعنی هر کدامشان حکمتی سودمدار دارند. پس هر که
انجام دهد، به بهرهای زمینی دست می یابد.
3- قابل توجیه و اثبات عقلانی مبتنی بر فایده هستند.
4- نشان شایستگی خود را از عقل و اندیشه و راهی به نام استدلال می گیرند،
یعنی مبانی خرد پسندانه مبتنی بر فایده داشتن.
حال فکر می کنید آن ارزش های قدسی آسمانی در دین را اگر بخواهیم به ارزشهای
عرفی زمینی در قانون بدل کنیم تا برای انسان ها ملموس تر و محسوس تر باشد،
چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
آری فرسایش....
فرسایش ارزش های قدسی افلاکی، تا به سر حدات قوانین بشری خاکی خود شامل
چهار عملیات است:
1- اسطوره زدایی
یعنی هیچ یک از بزرگان دینی و قدیسین اسطوره ای ما فوق بشر نیستند، بلکه
بشر مافوق اند.
2- افسوس زدایی
یعنی سلسه عمل ایجاد پدیده ای در حوزه دین، خارج از دسترس دانش بشری نیست.
3- طلسم شکنی
یعنی در حرکت علمی و عملی دین، بن بستی برای بشر وجود ندارد.
4- راز گشایی
یعنی هیچ گفتار دینی با تمام پیچیدگی اش سری و غیر قابل فهم بشری نیست.
پیش بینی می کنید، چنین سخنی را اگر برای معتدین متعصب دینی مطرح کنیم،
چه برخوردی خواهند داشت؟ رد می کنند یا قبول؟
در این جاست که باید گفت خوشا به حال بندگانی که خداوند عالم این سه هنر را
به آنها ارزانی داشته است:
گوش قرا دادن به گفتار دیگران
اندیشه بر روی سخنان مخالفان
جدا کردن و برداشت درو حکمت هایشان
( ادامه دارد)
